Seçmeler

                         İstanbul- Kuşadası

                       Renkli- Non Figüratif

                 Siyah-Beyaz Non Figüratif

                                  Fonlar

Mutlu yıllar sana:)

5 Mayıs 1912...
Bundan tam 101 yıl önce...
100 yıl gibi bir süreyi bir tarih dersinde dinlerken sanki o kadar da çok değilmiş gibi gelir. Ancak ben bugün dedemin doğum gününü hesapladığımda bir asır öncesinden bahsettiğimizi ancak idrak edebildim.
Benden bu kadar büyük birinin çocukluğunu hayal etmek benim için çok zor oluyor. Ben çok küçükken de dedem benim için oldukça büyüktü. Ben küçücüktüm dünya çok büyüktü. Yaş küçük olduğunda beyaz saçlı tonton bir dede ile vaktini geçirmek zaten yeterince güzelken buna bir de benim resimlerimi ben fark etmeden çizip " bak seni çizdim küçük hanım" dediği zamanlarda benden mutlusu olmazdı.
Herkes çocukken, çocuk olmanın verdiği cesaretle çok daha eğlenceli anılar biriktirecek zamanlar yaşıyor.
Dedemin de var mı acaba böyle anıları diye anneanneme sordum. İşte bir tane buldum;

Arşi Olcay'ın babası Haymana kadısıymış. Kavuğunu çıkarıp rakı içen, o dönemde yaşayan değişik insanlardanmış. Osmanlı Devletinin o döneminde açıkta içki satışı yasakmış. Babası rakı içmeyi çok severmiş. Arşi Olcay'ı da içki almak için gönderirmiş. Rakıyı matarada alırlarmış.  Babası dedeme matarayı vermiş götürüp doldurması için. Rakıyı satın aldığı adam matarayı doldurmuş geri vermiş. Dedem de yolda taşırken içindekinin ne olduğunu çok merak etmiş. Çocukken merakın ne kadar fazla olduğu malum. İçinde ne varmış diye merak etmiş açmış ve içmiş. Beğenmemiş haliyle ama içindeki azalınca telaşlanmış, doldurmak için de üstüne su koymuş. Eve geldiğinde babası içki içeceği umuduyla mataradakini bardağa doldurunca her şey anlaşılmış. Babası çağırmış "evladım, gel bakayım otur şuraya..."

Bu halini anneannemden öğrendim ancak bunu bana da anlattığını çok iyi hatırlıyorum. Benim için kır saçlı bu kocaman adamın da bir zamanlar çocuk olduğunu düşünmek çok güzeldi.
2006 yılından beri seni özlüyoruz iyi ki doğmuşsun dedeciğim...

Nerede o eski 23 Nisanlar??

Nerede o eski 23 Nisanlar!
"Ben çocukken şahane törenlerle 23 Nisan kutlanırdı" diye bir cümle kurmama maalesef yaşım müsaade etmiyor çünkü bundan 20 sene önce de zaten kutlamalar epeyi azalma göstermişti. Ancak bu durum annemlerin zamanında yapılan törenler ve hazırlıklarını anlatmama engel teşkil etmeyecektir. Dün Atatürk'ün bize armağanı olan 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk bayramını kutladık. Çok tatmin edici bulmadım televizyonlarda gördüklerimi. Ancak anneannemin evinde bulunan siyah beyaz bir fotoğraf sayesinde (annemin yaşını ortaya çıkarmaya çalışmıyorum yanlış anlaşılmasın oldukça genç görünüyor kendisi) eskiden törenlere oldukça özenildiğini anladım.

Eskiden 23 Nisanlarda çocuk baloları yapılırmış. Her sene yapılan bu balolarda çocuklardan farklı bir karakter olması istenirmiş. O sene annemin kelebek olması istenmiş. Anneannem kız teknik yüksek okulunda öğretmen olduğu için onların okulunda defileler düzenlenirmiş ve anneannem orada ortaya çıkarılan kıyafetlerin her zaman çok güzel olduğundan bahseder. Ancak bu kıyafeti anneannem dikmiş. Dedem ise kanatları tasarlamış. Bence gerçekten çok güzel olmuş.

Annemin ne kadar güzel göründüğünü söylememe gerek yok bence.
Dedemin bir çok mobilya çalışmasının taslağını gördüm ancak bu resmi yıllardır görmeme rağmen tasarımını dedemin yaptığını bilmiyordum.  Mobilya çizimlerinin yanlarına her zaman hangi malzemeden olacağı nereye nasıl şekil verilmesi gerektiği yazılı olur. Bunun için de aynı yöntemi izledi mi bilmiyorum ancak tam da bu sıralar fotoğrafın elime geçmiş olması beni mutlu etti.
Bu arada bu kıyafet çok beğenilmiş ve dedemler onu okula hediye etmiş. Şimdi gel de deme nerede o eski bayramlar...

Heykel taslağı- kenarlarında açıklamaları da bulunuyor

Esrarengiz dolaptan çıkanlar: kısım 2

 Dün bulduğum hazineyi paylaşmaya hız kesmeden devam edeceğim. Bugün kuzenimden hatırladığım bir ayrıntıyı da paylaşmaya karar verdim. Biz küçükken anneannem ve dedem Ankara Küçükesat'ta otururdu. Çocukken her bayramda gittiğim bir yer olması ve küçükken 1 sene boyunca orada yaşamış olmam dolayısıyla ben çok severim Küçükesat'ı. Dedemin çalışma odasını anneannemlere gittiğimizde biz işgal ederdik. Dünden beri bahsi geçen dolap ise işte bu odada dururdu. Camlı  ve bolca kilidi bulunan bir dolaptı bu. Yıllar sonra ancak açabilecek hale geldim. Çünkü dedem bu dolabın kilidini açan anahtarı cebinden beş dakika bile çıkarmazdı. Şimdi ise içinden çıkan birbirinden güzel malzemeyi paylaşmak için bana fırsat vermiş oldu. Malzemelerini ve çizimlerini o kadar iyi saklamış ki, hala hepsi ilk günkü gibi düzenli ve güzel.

• Bir çok farklı marka ve renkte kumaş boyası

Mavi, sarı, kırmızı ve yeşil renklerdeki büyük kumaş boyaları şu an hala kullanılabilir halde. Altın sarısı bir taneye de rastladım oldukça parlak ve canlı duruyordu. Bunca kumaş boyası, cep telefonlarının ilk çıktığı zamanlarda piyasaya çıkan Motorola marka cep telefonu kutusunun içinden çıktı.

• Rus malı guaj boyalar

 Dışarıdan bakınca oyun hamuruna benzettiğim şeyler guaj boya çıktı. Renkleri ve şekillerini çok beğendim. Dedem boyaların kapağına Türkçelerini de yazmış. Ancak kapakların üzerindeki tek yıldız ve üç yıldız gibi ibarelerin ne olduğunu çözebilmiş değilim.

• Avusturya -Hermann Nitsch marka yağlı boya seti

 Boyalar Dresden'de üretilmiş. Yaptığım bir gezi sırasında Dresden'e gitme fırsatı buldum. Kesinlikle çok güzel. Şehrin II. Dünya Savaşı sırasında bombalandığını ve neredeyse tamamının tekrardan yapıldığını hatırlatmakta fayda var

• Karakalem çalışmalarında kullanılan çeşitli kalınlıklardaki kalemler 

 Üzerinde Çekoslovakya'da üretilmiştir ibaresi bulunuyor. Üretildiği yer "Bohemia" olarak adlandırılan, şimdiki adıyla Çek Cumhuriyeti sınırları içinde yer alan orta Avrupa'da bir bölgedir. Prag'da üretilen bir çok süs eşyasının üzerinde de bu yazı görülebilir.

• Sulu boya seti

 Kutusunun bu kadar güzel olabileceğine inanamadığım sulu boya takımı. Gördüğüm sulu boya takımlarının sadece renkleri değil kutuları da çok güzel.

• Royal Talens marka suda çözünen boya seti

Suda çözünme özelliği olan bu boyaları ilk gördüğümde yağlı boya sanmıştım
 Hala dünyada kullanılan en kaliteli boya markalarından. Kutuların içinden çıkan karıştırma kapları da çok kullanışlı. Renkleri inanılmaz güzel. Gördüğümde kesinlikle bayıldım. Boyalarla ilgili bilgi için http://www.talens.com/en-gb/information/ ziyaret edebilirsiniz.

Dolabın öyküsü ve içinden çıkanlar bitmez ancak en azından bana onları nasıl kullandığına ilişkin fikir verdi. Bazıları daha az kullanılmış olduğu için yepyeni duruyor. Dolabı karıştırırken kız teknik öğretmen okulunun ders notlarını buldum. Yani anneannemlerin ders notları. İtiraf ediyorum çok değişik bir duyguydu. Ancak fasikül şeklinde basılmış notların içini açınca hazırlayan kısmında Arşi Olcay'ı gördüm. Elime geçen ilk kitapçık "perspektif" oldu. Çizimlerle yazılarla açıklamış. Sonra onlardan bir düzine olduğunu fark ettim. Dedemin en çok kullandığı kelimelerden biriydi perspektif. Elime geçen ilk kitapçığın bu olması da beni ayrı bir ruh haline soktu. Öğrenecek çok şey var okumaya koyulmak lazım.
Anneannem bütün bunlara hala gözü gibi bakıyor...Onlar iyi ki var.

Alman boyaları ve çantalar dolusu resim

Kaynağından bilgi almak için anneanneme yaptığım ziyaretler sonucu öyle bir kaynak buldum ki sonu gelmez. Bugünkü yolculuğum Arşi Olcay'ın boyalarının, resim malzemelerinin ve yüzlerce eskizinin bulunduğu kocaman bir dolaba oldu. Dolapları karıştırdıkça içinden neler çıktı inanılacak gibi değil. Kocaman tuvallerden tutun, bir sakız kağıdı küçüklüğündeki kağıtlara çizilen figürlere kadar binlerce resim beni o dolapta bekliyormuş meğer... Emek verilmiş binlerce çalışma bir ressamın torunu için bulunmaz minnet. Hele onları nelerle yaptığını, nasıl yaptığını anlattığı "yeni başlayanlar için resim teknikleri" tadındaki notları kesinlikle bu işe gönül vermenin ne demek olduğunu bana bir kez daha gösterdi.

Dolaptan neler çıkmadı ki:    

• Rus markası, oymacılıkta kullanılan bıçak seti                                                                           

Hepsinin tam olarak kaçar senelik olduğunu bilmiyorum ancak Almanya'dan getirdiği boyaların üzerinde yazan Batı Almanya malıdır ibaresinden oldukça eski oldukları ortaya çıkıyor.

• Bunlar çeşitli renk ve markalardaki sulu boyalar

Üzerinde sirk resmi bulunan sulu boya İngiltere yapımıymış. O dönemlerde Türkiye'de çok fazla çeşit boya olduğunu sanmıyorum. Bir kısmını Avrupa'dan getirdiğini tahmin ediyorum.

• Reeves guaj ve sulu  boya takımı

Yine bir İngiltere yapımı olan guaj boyalar hala üretime devam eden 'Reeves'e ait. Reeves boyaları, 1766 yılında William Reeves'in açtığı ilk dükkanın  ardından ailesi tarafından sanat malzemeleri üreten bir firma haline getirilmiş.

• Turcan yağlı boyaları

Bir zamanlar ilkokuldayken resim derslerinde bize yağlı boya almamızı söylemişlerdi. Turcan markasını ilk o zaman duymuştum. Pek dayanıklı değillerdi şu anda da görebiliyorum. Dedem boyalarına gözü gibi bakardı çünkü. Yağlı boyalarını kurumalarını önlemek için bir takım poşetlere sarardı, mesela.  Bunca zaman sonra hala bir çoğu kullanılabilir durumda.
Boyalarını sakladığı kutu da dikkat çekici.

• Yine oymacılıkta kullanılan bıçak seti

Yine bir Rus markası üzerinde "Pinokyo" resmi bulunan bir bıçak seti. Set oldukça eğlenceli detaylara sahip. Bir kere içinde bir çok çeşit bıçak var ve sapları toz pembe. En güzeli de üzerindeki Pinokyo resmi. İnsan kendini Gepetto gibi hisseder herhalde.

• Farben Alman markası yağlı boya seti

Kesinlikle favorim bu. Kocaman bir boya seti ve içinde renklerin ayarlanmasını kolaylaştırmak için iki küçük karıştırma kutusu bulunuyor. Kutunun içinden çıkan resim yağları da cabası. Bir çok renk çeşidi var ve her biri birbirinden parlak. Bu zamana kadar hiç bir şey olmamış. Çantası da "Bond çanta" dediklerinden.

Devamı gelecek
Arkası yarın!...

Tepelerin ardındaki deniz...

Gemlik'e doğru denizi göreceksin. Sakın şaşırma...

Hep Kuşadası anlatıyorum gibi gelebilir ancak dedem ve resmin en çok hafızamda birleştiği yer orası o yüzden kusuruma bakmayın...
Küçükken Kuşadası'na "Kuduşu" diyen bir insan olarak bu 30 küsur senelik yazlığın önemi büyük bende...
Küçük bir çocukken yazlık yerler nasıl keyif verirdi. Deniz kum güneş şimdiki gibi huzurlu tatil çağrıştırmazdı daha çok kumdan kaleler, su savaşları gibi bir anlamı vardı. İşte çocukken Kuşadası'na giderken arabada tek düşündüğüm şey bu olurdu. Yolculuk epey bir uzun sürdüğü için haliyle sıkılırdım. Yolculuğun Gemlik kısmını genelde uyuyarak geçirdiğim için deniz görme merasimi benim için biraz ertelenirdi. Yazlığa gelmeden önce bir tepe vardır  tepeyi geçtikten sonra birden deniz görünür. İşte ben o zaman anlarım Kuşadası gerçekten çok yaklaşmış... Gidince bir güzel kokusu vardır oranın çiçekle beraber yaz kokar. Bir de guguk kuşları. Hala ne zaman duysam aklıma orası gelir. Kuşadası deyince de Arşi Olcay'ın sandaletleri ve kasketleri... Resimlerini incelerken aralarında bir çok dağ manzarasının arkasından görülen deniz manzaraları eskizleri buldum. Demek ki herkese aynı hissi veriyor tepenin ardından sonunda denizi görmek... Babamın bizi arabayla Milli Park'a götürdüğü zamanları hatırlıyorum birazcık. Bu aşağıda görülen zamanki ben daha kendinin farkında değildi maalesef... Ancak onun alışkanlıkları pek değişmedi ve ben büyüdüm.  Gözlemlememi sağladı tepelerin ardından görülen denizin nasıl resmedildiğini. Ya da araba hızla ilerlerken manzarayı kaçırmadan resim yapmaktan nasıl bir keyif aldığını. İyi ki de kaçırmamış çizmiş, kalemine sağlık...

Cepte taşınan resim defterleri

Bu da benim Montmartre'da
çektiğim bir fotoğraf

Sanatçı ruhlu insanlar hayata farklı baktıkları için biraz uçuk kaçık tipler oluyor genelde. Toplum içinde dışlanırım korkusu olmadan düşüncelerini ifade edebilme özgürlüğüne erişmiş, kendilerini sınırlandırmaları gerekmediğine inanan insanlar olarak yaşıyorlar. 1900 'lerin Fransa'sında yaşamış olsaydım daha net ifade edebilirdim belki... Ancak Picasso'ların  resim yaptığı bir süre hayatını geçirdiği Montmartre bölgesine yaptığım küçük ziyaret sırasında fark ettim; içinde yaratma isteği bulunan insanların hangi ülkede yaşadıkları pek fark etmiyor. Hepsi her an her yerde çizilmeyi bekleyen bir resim, söylenmesi gereken bir şarkı yada çalınması gereken bir enstrüman varmış gibi davranıyorlar. Ben Arşi Olcay sayesinde işin daha çok "çizilmesi gereken"leriyle ilgilendim. Daha doğrusu o, şimdi yazılması gerekenlerle ilgilenmemi sağladı. Elinde gezdirdiği küçük resim defterini her daim cebinde taşıdı ve o çizilmesi gereken resimleri hep bir yerlerde aradı ve buldu. Yürüyüşe çıkmak, arabayla uzun bir yola gitmek yada yemek yemek üzere evden çıkmak. Hiç fark etmezdi ona çünkü o, yolda yürürken karşısına çıkan güzel bir çiçeğin, yemek yerken tabağında oluşan lekelerin yada arabayla gezerken önüne aniden çıkan denizin resmini çizebilmek için yanında o defteri mutlaka taşırdı. Sanki her anı not etmek istiyor gibiydi. Çocukken çok garip gelirdi bu bana. Düşünsenize siz keyifle önünüzdeki Nutellalı ekmeği yemeye çalışıyorken dedeniz (aynı şekilde Nutellalı ekmeği çok severdi.) tabağındaki ekmeğin resmini yapmaya çalışıyor. Reçelleri ekmeğin üzerine aynı titizlikle sürerdi sonra da 'bak aynı tablo gibi oldu' derdi.

 Bu lafı çok fazla duydum. Sonra o ressamlar tepesi olarak anılan Montmartre'a gittiğimde aynı heyecanı Fransız ressamlarda da gördüm. Bir ressam önüne aldığı bir çiçeği resmetmeye çalışıyor, başka biri hayalindeki bir insanı çiziyor... Bu arada o bölge gittiğim en keyifli yerlerden biriydi. Yolda durdurup resminizi yapmak için can atan bu kadar çok ressamı bir arada başka yerde bulmanız imkansız. Gitmek görmek keşfetmek insana ayrı bir bakış açısı sunuyor. Anneannem ve dedemin hayatından öğrendiğim en keyifli bilgilerden biri kesinlikle budur.